JRIT ICHI

ธรรมาภิบาล หรือ Governance คือ การปกครอง การบริหาร การจัดการการควบคุมดูแลกิจการต่าง ๆ ให้เป็นไปตามครรลองคลองธรรม เราจึงได้ยินคำว่า ธรรมาภิบาล หรือ Good Governance บ่อย ๆ เช่น รัฐบาลควรมีธรรมาภิบาล เป็นต้น สำหรับธรรมาภิบาลในบริษัท เรียกกันว่า บรรษัทภิบาล (Corporate Governance) คือ การบริหารจัดการด้วยความซื่อสัตย์สุจริตน่าเชื่อถือ และยึดมั่นในความถูกต้อง และด้วยปัจจุบัน AI มีบทบาทสำคัญต่อการดำเนินธุรกิจ ฉะนั้นการดำเนินกิจการอย่างมีธรรมาภิบาล เพื่อความยิ่งยืนของบริษัทจึงจำเป็นต้องมีการควบคุมตรวจสอบปัญญาประดิษฐ์ให้ปฏิบัติภารกิจถูกต้องตามธรรมาภิบาล ซึ่งเครื่องมือควบคุม คือ AI Governance Platforms

บทบาทของ AI Governance Platforms
แพลตฟอร์มควบคุมธรรมาภิบาลเอไอ มีหน้าที่ในการรักษามาตรฐานทางจริยธรรม กฎหมาย และความรับผิดชอบต่อสังคมให้บริษัท รวมทั้งรักษาความปลอดภัยของข้อมูลของบริษัทและข้อมูลส่วนบุคคล มีความโปร่งใส และลดอคติในการตัดสินใจของ AI โดยไม่จำกัดโอกาสและความสามารถของ AI สรุป คือ มาช่วยเอไอให้ทำงานตรงไปตรงมา เพื่อความยั่งยืนขององค์กรนั่นเอง

หลักการของ AI Governance Platforms
หลักการกำกับธรรมาภิบาลใน AI มี 5 หลัก คล้ายหลักการบรรษัทภิบาลที่หลายองค์กรคุ้นเคย ประกอบด้วย
1. ความโปร่งใส: ผู้ที่เกี่ยวข้องกับการตัดสินใจของ AI มีสิทธิ์ทราบกระบวนการทำงานของมันว่าอยู่บนพื้นฐานไหน
2. ความรับผิดชอบ: ต้องมีผู้รับผิดชอบผลลัพธ์ที่เกิดจาก AI รวมทั้งต้องประเมินผลกระทบอยู่เสมอ หากมีข้อผิดพลาดต้องพร้อมแก้ไขและช่วยเหลืออย่างทันท่วงที
3. ความปลอดภัย: ต้องตรวจและทดสอบ AI อย่างสม่ำเสมอ เพื่อไม่ให้โดนแฮก หรือตัดสินใจนอกกรอบบริษัท
4. ความเป็นส่วนตัว: ข้อมูลส่วนบุคคลต้องปลอดภัย ไม่รั่วไหล และสามารถตรวจสอบย้อนหลังได้
5. ความมีจริยธรรม: AI ที่ใช้ ต้องมีหลักการทำงานที่สอดคล้องกับหลักจริยธรรมขององค์กรและสังคม

หน่วยงานที่ดูแลธรรมาภิบาล AI
ปัจจุบัน สำนักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (ETDA) ได้จัดตั้ง ศูนย์ AI Governance Center by ETDA ขึ้นมา เพื่อให้คำปรึกษาและจัดอบรมสร้างความเข้าใจธรรมาภิบาลกับองค์กรต่าง ๆ ซึ่งหากบริษัทใดที่ต้องการวิธีกำกับดูแล AI ให้ทำงานอย่างถูกต้องตามจริยธรรม และนำไปสู่ความยั่งยืนสามารถติดต่อเพื่อขอการปรึกษาได้

อนาคตมีความกังวลว่า เมื่อ AI ฉลาดขึ้น ตัดสินใจได้เอง ก็อาจจะมีอคติตัดสินใจผิดพลาด หรือคิดนอกกรอบไป จึงจัดให้มีธรรมาภิบาลมากำกับ หากองค์กรมีบรรษัทภิบาลที่ดี ก็จะส่งเสริม AI Governance Platforms ให้เข้มแข็งได้อีกแรงหนึ่ง

********