Logistics Solutions เปรียบเสมือนเครื่องมือยกระดับธุรกิจ สร้างความพึงพอใจให้คู่ค้า เพิ่มประสิทธิภาพงาน และลดต้นทุนทางธุรกิจ แต่ด้วยมีเรื่องของ Digital Transformation ซึ่งมักเกิดค่าใช้จ่ายเพิ่มเติมเข้ามาเกี่ยวข้องจึงทำให้ผู้ประกอบการบางรายเกิดความลังเลใจ เราจึงขอชวนมาอ่านมุมมองของ คุณเมธัช อุดมมหันติสุข กรรมการผู้จัดการ บริษัท สกายฟร็อก จำกัด ผู้เชี่ยวชาญด้านเทคโนโลยีและการพัฒนา Software สำหรับธุรกิจทุกประเภท โดยเฉพาะธุรกิจที่เกี่ยวกับการขนส่งกระจายสินค้า และ Logistics กันก่อนตัดสินใจ
ก้าวสู่ Logistics Solutions ควรเริ่มต้นอย่างไร
สำหรับก้าวแรกสู่การเริ่มต้นใช้ Logistics Solutions คุณเมธัช ชวนให้มองความพร้อมขององค์กร เพราะโซลูชั่นเกี่ยวข้องกับ AI มีความสัมพันธ์กับ Data เสมอ ดังนั้นองค์กรจึงควรมีความพร้อมทั้ง 3 ขั้นตอนนี้ก่อน
ขั้นตอนที่ 1 ความพร้อมด้าน Data หรือข้อมูล คุณเมธัชกล่าวว่า องค์กรควรมีการเก็บข้อมูลไว้ก่อนส่วนหนึ่ง เช่น องค์กรส่งสินค้าให้ร้านต่าง ๆ โดยร้าน A เปิดรับของ 8.00 น. ถึง 17.oo น. ร้าน B ตั้งอยู่ในห้างสรรพสินค้า เปิดรับของ ตั้งแต่ 10.00 น. ถึง 22.00 น. ฯลฯ
นอกจากเวลาเปิดรับสินค้าของคู่ค้า ข้อมูลของรถบรรทุกก็ควรเก็บไว้ เช่น มีรถกี่คัน ของบริษัทเองกี่คัน ของ Partner กี่คัน และแต่ละคันบรรทุกได้เท่าไร มีค่าใช้จ่ายเท่าไร ฯลฯ
โลเคชั่น หรือปักหมุดสถานที่ ก็มีความสำคัญที่ควรเก็บข้อมูลไว้เช่นกัน ไม่ใช่แค่เสิร์ซจากกูเกิลแมพ แต่ควรปักหมุดจากสถานที่จริง เพื่อความแม่นยำ
ขั้นตอนที่ 2 บันทึกเป็นดิจิทัล เมื่อเก็บข้อมูลหรือ Data แล้ว ควรบันทึกเป็นดิจิทัล เช่น Excel หรืออยู่บน Share Drive หรืออยู่บน Database ไม่ใช่ข้อมูลที่เขียนไว้บนกระดาษ
ขั้นตอนที่ 3 เริ่มใช้โซลูชั่น หรือ AI ที่เหมาะสม
ไม่มี Data แต่พร้อมใช้งาน AI ต้องทำอย่างไร
บางองค์กรไม่ได้เก็บ Data ไว้ แต่พร้อมใช้งาน Logistics Solutions กรณีนี้ Skyfrog เคยให้คำปรึกษาเช่นกัน
“ทาง Skyfrog จะแนะนำให้ลูกค้าใช้เป็นแพ็คเกจเล็กก่อน โดยแพ็คเกจนี้ไม่มีตัว AI วางแผน เอาแค่ไปใช้ส่งของก่อนครับ พอส่งของเสร็จปุ๊บ! ลูกค้าเซ็นรับปั๊บ! ระบบก็จะบันทึกเลยว่า บ้านลูกค้าละติจูด ลองจิจูดเท่าไร รถวิ่งเส้นทางไหน แล้วเก็บรายละเอียดต่าง ๆ เป็น Data ไว้ให้ นี่ก็เท่ากับเป็นขั้นตอนที่ 1 และ 2 ควบคู่กันเลย”
“ทำอย่างนี้ไปสัก 1 ปี ข้อมูลก็ครบเพียงพอแล้ว ต่อจากนี้องค์กรก็สามารถเปลี่ยนไปใช้แพคเกจที่สูงขึ้น เพิ่มส่วนที่เป็น AI ในการช่วยวางแผนได้ครับ” คุณเมธัชอธิบาย
ผลสำเร็จของ digital solution ด้าน Logistics
Skyfrog ให้บริการ digital solution ด้าน Logistics ให้กับองค์กรชั้นนำในประเทศไทยกว่า 100 บริษัท ซึ่งล้วนมีผลลัพธ์ที่เป็นบวก หัวข้อนี้นอกจากหยิบตัวอย่างบางกรณีจากคุณเมธัช มาเพื่อให้ผู้อ่านเห็นความสำคัญของ Logistics solutions และยังคาดหวังว่าจะเป็นแนวทางปรับประยุกต์ใช้ในโอกาสต่อไป
Logistics Solution กับการขนส่งอาหาร
“เราให้บริการลูกค้าที่เป็นบริษัทขนส่งอาหารให้โรงแรม ร้านอาหาร คาเฟ่ ภัตตาคารต่าง ๆ ที่ต้องขนส่งอาหารกว่า 400 ออร์เดอร์ต่อวัน ช่วงแรกใช้รถ 40 คันในการขนส่ง แต่เมื่อตัดสินใจใช้ระบบ TMS ให้ระบบ AI ช่วยวางแผน พบว่าใช้เพียง 35 คันก็พอ
รถขนส่งจาก 40 คัน เหลือ 35 คัน มองเผิน ๆ ลดแค่ 5 คัน ไม่มาก แต่หากคำนวนออกมา จะพบว่า สามารถลดค่าผ่อนรถ เงินเดือนคนขับ ค่าบำรุงรักษา ฯลฯ ลงได้เดือนละเกือบ 100,000 บาท นอกจากนี้เส้นทางที่ AI วางแผนมาให้ ยังร่นระยะทางได้อีกมาก ทำให้ลดค่าเชื้อเพลิงลงได้เดือนละเกือบ 60,000 บาท
อีกทั้งยังสามารถลดทีมงานที่ใช้วางแผนการเดินทาง ทีมตอบข้อซักถามของลูกค้าเรื่องสถานะการจัดส่งลงไอ้อีกมาก เพราะลูกค้าสามารถติดตามสถานะได้ผ่านแอปพลิเคชัน”
Logistics Solution กับผู้ให้บริการเครื่องถ่ายเอกสาร
ให้บริการเครื่องถ่ายเอกสาร อาจดูย้อนแย้งกับการขนส่ง แต่ Logistics solutions ก็สร้างประโยชน์ให้มาก ดังที่คุณเมธัชกล่าว
“เราให้บริการบริษัทเกี่ยวกับการให้บริการเครื่องถ่ายเอกสารที่มีศูนย์บริการในกรุงเทพฯ และต่างจังหวัดอีก 9 ศูนย์ ทั่วประเทศ พนักงานร่วม 200 คน ซึ่งต้องส่งพนักงานไปเปลี่ยนกล่องหมึกพิมพ์แก่ลูกค้าเป็นประจำ นอกจาก Logistics solutions จะช่วยในเรื่องการนำทางแล้ว ปัญหาของการเปลี่ยนหมึกที่มีเฉดสีหลากหลาย คือ พนักงานหยิบผิดหมึกสีมาส่ง ดังนั้นเราจึงช่วยในเรื่องของแอปพลิเคชันสแกนโค้ดสีเข้าไปด้วย กล่าวคือ ก่อนพนักงานจะเปลี่ยนตลับหมึกต้องสแกน QR code เพื่อตรวจสอบก่อน หากไม่ถูกต้องระบบจะแจ้งเตือนทันที จึงลดความผิดพลาดได้ กรณีนี้จะเห็นได้ว่า เทคโนโลยีด้าน Logistics นั้นไม่ใช่เพียงการขนส่ง แต่สามารถประยุกต์เข้ากับบริบทงานได้”
Logistics แบบ Total Solution
Logistics ไม่ใช่เพียงการขนส่งสินค้า แต่สามารถประยุกต์ใช้งานได้หลากหลาย และครอบคลุม อย่างกรณีการให้บริการบริษัทเครื่องดื่ม ที่ต้องกระจายสินค้าจากทั้ง 25 ศูนย์ทั่วประเทศไปยังร้านค้าทุกวัน Logistics solutions ก็สามารถช่วยได้ครบวงจร
“ทุกวันพนักงานต้องส่งเครื่องดื่มไปตามร้านค้าต่าง ๆ ตั้งแต่ร้านข้าวแกง ไปกระทั่งโมเดิร์นเทรด เราจึงไปเชื่อมกับระบบหลังบ้านเขา เพื่อจัดการกระบวนการจัดส่งทั้งหมดให้เป็น Total Solution นอกจากซอฟต์แวร์ของเราแล้ว ยังร่วมมือกับ ซีบร้า (ผู้ให้บริการ Barcode Printing, Barcode Scanning, เทคโนโลยี RTLS บนเครื่องพิมพ์, RFID และซอฟต์แวร์) และซิมของ AIS เพื่อให้พนักงานขนส่งสามารถใช้สัญญาณอินเตอร์เน็ตได้ทั่วถึง เพราะต้องจัดส่งในหลายพื้นที่ และมีการจ่ายเงินผ่าน QR code อย่างมีประสิทธิภาพ
Logistics Solution กับการจ่ายค่าขนส่งอย่างเป็นธรรม
“เป็นกรณีที่เราให้บริการบริษัทผลิตและจัดจำหน่ายสี ซึ่งมีออร์เดอร์ต้องส่งทั่วประเทศกว่า 2,000 ออร์เดอร์ทุกวัน ใช้รถบรรทุกร่วม 400 คัน การใช้โซลูชั่นของเรา นอกจากช่วยวางแผนการจัดส่งให้มีประสิทธิภาพแล้ว ยังก่อให้เกิดความพึงพอใจของพนักงานขนส่งอีกด้วย เนื่องจากแต่เดิมพนักงานขับรถจะได้รับค่าขนส่งตามโซน ซึ่งแต่ละโซนราคาเท่ากัน แต่ระยะไม่เท่ากัน เช่น ต้องส่งจากกรุงเทพฯ ไปจังหวัดนครราชสีมา ซึ่งเป็นจังหวัดที่กว้างมาก คันที่ส่งอำเภอติดกับจังหวัดสระบุรี แม้ระยะทางใกล้กว่า แต่ก็ได้ค่าขนส่งเท่ากับคันที่ไปส่งยังอำเภอที่ติดจังหวัดขอนแก่น จึงทำให้เกิดปัญหาพนักงานขับรถเกี่ยงงาน
“แต่เมื่อนำ Logistics Solution เข้ามาใช้ ระบบ AI สามารถคำนวณได้ว่ารถบรรทุกคันไหนวิ่งระยะทางเท่าไหร่ ต้องได้รับค่าขนส่งเท่าไหร่ ซึ่งวัดเป็นระยะทาง จึงเกิดความพึงพอใจ การจัดส่งก็มีประสิทธิภาพขึ้นเป็นเงาตามตัว”
ประโยชน์ของการจัดสรรค์ค่าขนส่งอย่างเป็นธรรม ไม่ใช่มีเฉพาะความพึงพอใจของพนักงานขับรถ แต่ยังรวมถึงลดการจัดการด้านวางแผนว่ารถคันไหนต้องวิ่งโซนไหน เคยวิ่งโซนนี้แล้วควรสลับกันบ้าง ซึ่งเป็นเรื่องซับซ้อนและไม่เกิดมูลค่า
Logistics Solutions กับการช่วยเหลือสังคม
ประเด็นนี้ขอยกคำกล่าวของคุณเมธัชมาว่า “ถ้าย้อนกลับไปเมื่อปี พ.ศ. 2564 โควิด-19 ระบาดหนัก ใครติดเชื้อโควิดช่วงนั้นโรงพยาบาลจะเต็ม ไม่สามารถแอดมิดได้ ต้องมีเรื่องของเตียงสนามเข้ามาช่วย หรือกักตัวอยู่บ้าน ช่วงนั้นโรงพยาบาลธรรมศาสตร์ฯ โทรมาหาเรา ให้ช่วยจัดการเรื่อง Logistics เราก็จัดการระบบนี้ทันทีภายใน 3 วัน โดยไม่คิดมูลค่าใด ๆ
เมื่อผู้ป่วยต้องกักตัวอยู่บ้าน ก็ไม่สามารถออกไปซื้อข้าว ซื้ออาหาร แต่เขาต้องการอาหาร ต้องการยา ต้องการเครื่องวัดออกซิเจน สิ่งที่เราทำ คือ สร้างระบบวางแผนการจัดส่งให้ผู้ป่วย ว่ารถแต่ละคันต้องวิ่งเส้นทางไหน แล้วความท้าทาย คือ ช่วงแรกมีผู้ป่วย 100 คน ซึ่งกระจายกันในแต่ละพื้นที่ ต้องส่งอาหารและยาให้ทันก่อน 9.00 น. ฉะนั้นรถต้องออกประมาณ 6.00 น. เหตุนี้ใช้คนวางแผนยากมาก ต้องใช้ AI เข้ามาช่วย
และความท้าทายต่อมา คือ จากผู้ป่วย 100 คน เพิ่มมาเป็น 800 คน ซึ่งนอกจากต้องวางแผนการจัดส่งให้ทันผู้ป่วยใหม่ทุกคนแล้ว ต้องเฉลี่ยเวลาของคนที่หายจากอาการแล้วด้วย เช่น เคยส่งบ้านนาย A ทว่า นาย A หายแล้ว ดังนั้นไม่ต้องส่งอีก การวางแผนจึงมีความท้าทายเกิดขึ้นทุกวัน แต่เราก็ลุล่วงมาได้ด้วยดี
กรณีนี้เป็นไปไม่ได้เลยที่จะไม่มีเทคโนโลยีเข้ามาช่วย อันนี้ผมกำลังสื่อว่าเทคโนโลยีมีประโยชน์ ส่วนในเคสพิเศษนี้ ผู้ป่วยสื่อสารมาว่า ขอบคุณทางโรงพยาบาล และทาง Skyfrog ที่ช่วยให้พ้นจากช่วงเวลาที่ยากลำบากไปได้ ซึ่งผมขอส่งต่อไปยังทุกท่านที่ร่วมใช้บริการซอฟต์แวร์ของเรา ถือว่าได้ทำบุญร่วมกัน เพราะทุกท่านมีส่วนร่วมในการสนับสนุนเรา”
หัวใจสำคัญของการใช้ Logistics Solutions (ความท้าทายของการทำ Digital Transformation)
หัวใจสำคัญของ Logistics Solutions ที่จะส่งเสริมให้การใช้เทคโนโลยีได้อย่างมีประโยชน์สูงสุด คือ Mindset หรือทัศนคติของผู้บริหาร ประเด็นนี้คุณเมธัชกล่าวว่า
“เริ่มจากผู้ประกอบการควรเห็นความสำคัญ การนำเทคโนโลยีมาใช้ สามารถช่วยเพิ่มประสิทธิภาพและช่วยลดต้นทุนได้ สำหรับผู้ประกอบการที่คิดเห็นว่า manual นั้นดีอยู่แล้ว ไม่จำเป็นต้องทำอะไรใหม่ ถ้า Mindset เป็นแบบนั้น เราก็อาจจะคุยกันคนละภาษา ผมคงต้องถอยออกมาก่อน”
“แต่สำหรับผู้ประกอบการที่คิดว่าควรเปลี่ยนแปลง ปรับธุรกิจสู่ดิจิทัล ถ้าเป็นรูปแบบนี้เราก็จะพูดภาษาเดียวกัน เขาจะเห็นความสำคัญว่า การนำเทคโนโลยีเข้ามาใช้ มันไม่ใช่ต้นทุน แต่เป็นการเพิ่มประสิทธิภาพ และเป็นการลดต้นทุนมากกว่า”
“ขั้นต่อไป ถ้าผู้ประกอบการมี Mindset แบบนี้ ต้องหา Partner ที่ไว้ใจได้ หลาย ๆ บริษัททำซอฟต์แวร์มาแล้วก็ทิ้งลูกค้าให้อยู่ครึ่ง ๆ กลาง ๆ ทำยังไม่สำเร็จ แต่เก็บเงินไปแล้ว ปล่อยลูกค้าค้างเติ่ง ลอยอยู่กลางแม่น้ำ อย่างนี้ก็ไม่ไหว ดังนั้นต้องตรวจสอบผู้ให้บริการ Logistics Solutions ให้ดี”
เมื่อผู้บริหารเห็นแก่นของ Logistics Solutions แล้ว สิ่งสำคัญต่อมา คือ เลือกใช้ผู้ให้บริการที่น่าเชื่อถือ มีประสบการณ์ และราคาสมเหตุสมผล
สำหรับ Skyfrog ให้บริการ Logistics Solutions แก่บริษัทชั้นนำกว่า 100 แห่ง และทุกโครงการล้วนสำเร็จทั้งหมด ทั้งนี้ความสำเร็จในแต่ละโครงการไม่ได้เก็บไว้ในลิ้นชัก แต่ยังนำกรณีศึกษาที่ใกล้เคียงมาแนะนำต่อบริษัทที่เข้ามาใช้บริการใหม่ เช่น กรณีของบริษัท B เข้ามาขอคำปรึกษา พบว่าปัญหาใกล้เคียงกับบริษัท A ซึ่งบริษัท A ใช้แผน 1 แล้วสำเร็จ Skyfrog ก็จะแนะนำว่า กรณีของบริษัท B นั้น ทำอย่างนี้กับบริษัท A แล้วสำเร็จ จะลองดูหรือไม่? หากเพิ่มส่วนเสริมเข้าไปอีกก็น่าจะเหมาะกับบริษัท B แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นไม่ได้ยกมาทั้งหมด เป็นเพียงการนำกรณีตัวอย่างมาประยุกต์ให้เหมาะกับบริบทเท่านั้น
จากใจ Skyfrog ถึงผู้ประกอบการที่ใช้ Logistics Solutions
อ่านมาถึงตรงนี้ เชื่อว่าผู้ประกอบการคงเห็นความสำคัญของเทคโนโลยีขนส่งในหลายแง่มุม ท้ายนี้ คุณเมธัช และ Skyfrog ขอฝากประเด็นสำคัญที่จะดำเนินงานภายใต้ Logistics Solutions อย่างยั่งยืนว่า
“สิ่งที่อยากฝากผู้ประกอบการ คือ ต้องสื่อสารกับทุกคนในองค์กรอย่างชัดเจนว่า เรากำลังทำเรื่องนี้ เพื่อจุดประสงค์อะไร เพราะในแต่ละองค์กร พนักงานไม่อยากเปลี่ยนแปลงหรอกครับ พนักงานทุกคนเขารู้สึกว่าภาระหน้าที่ในแต่ละวันเยอะมากพออยู่แล้ว เขาไม่พร้อมที่จะรับสิ่งใหม่อะไรทั้งนั้น ดังนั้น Direction จากผู้บริหารจึงสำคัญมาก”
“ความสำเร็จต้องมีเป้าหมายร่วมกัน ยกตัวอย่าง เช่น ถ้าบริษัทลดต้นทุนได้เดือนละ 200,000 บาท ปีหนึ่งคิดเป็น 2 ล้านบาท บริษัทจะแบ่ง 1 ล้านบาท ให้เป็นโบนัสของพนักงาน เพราะเป็นเงินส่วนที่ได้มาจากความร่วมมืออย่างเต็มที่ของทุกคน”
ทำไมต้องมีการสื่อสารอย่างชัดเจน และโบนัสตอบแทน คุณเมธัชกล่าวว่า ถือเป็นแรงจูงใจ เพราะพนักงานมักรู้สึกไม่สะดวกใจต่อการติด GPS เนื่องจากต้องการความเป็นส่วนตัว แต่หากสื่อสารอธิบายให้เข้าใจจุดประสงค์ชัดเจนแต่แรก ทุกอย่างก็มักจะราบรื่น และนำพาไปสู่ความยั่งยืนได้ไม่ยาก
ช่องทางติดต่อ Skyfrog Co., Ltd.
Website: https://www.skyfrog.net/home/
Line ID: @skyfrog
โทร : 02-692-8731-4
*********
Related Articles